บันทึกอนุทิน สัปดาห์ที่ 4

วันที่ 28 พฤศจิกายน 2556

เวลาเรียน 08.00 - 12.20 น.

......................................................

สิ่งที่ได้รับในวันนี้

      การจัดประสบการณ์ทางคณิตศาตร์ให้เด็กจะต้องสอดคล้องกับวิธีการเรียนรู้ของเด็ก ก็คือ เล่น / สังเกต / จดจำ / เลียนแบบ เด็กจะต้องมีการลงมือทำโดยใช้ประสาทสัมผัสทั้ง5

       การนับไม่จำเป็นต้องนับ 1 2 3 4 ต้องให้เด็กมานั่งเขียนนั่งอ่านเหมือนนกแก้ว เราจะเน้นสอนสิ่งที่มีผลกระทบ สิ่งที่เกี่ยวข้อง สิ่งใกล้ตัว เช่น การใช้ศิลปะเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่นการวาดรูปสัตว์ เราจะำด้การนับ การคำนวณมาจากขาของสัตว์ ตา หู ฯลฯ
        ตัวอย่างเช่น วาดจรเข้ ใส่รองเท้าให้จรเข้ จรเข้มีขา 4 ขา ใส่รองเท้าให้ 4 ข้าง ก็จะเป็นทั้งหมด 2 คู่ ให้เด็กได้รู้ศัพท์ทางคณิตศาสตร์ไปด้วย เช่น ข้าง/คู่
         ทุกอย่างล้วนนำคณิตศาสตร์เข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตได้ตลอดเวลา เราจะให้ประสบการณ์ในเรื่องของการนับ เราสามารถนำมาสัมพันธ์กันผ่านศิลปะสร้างสรรค์ได้

สาระสำคัญทางคณิตศาสตร์ 

                     สาระสำคัญทางคณิตศาสตร์เป็นหลักการที่ต้องการปลูกฝังให้แก่เด็กผู้สอนควรศึกษาสาระสำคัญทางคณิตศาสตร์ของแต่ละสาระในกรอบ มาตรฐานการเรียนรู้คณิตศาสตร์ปฐมวัย และเพื่อให้เข้าใจตรงกัน จึงรวบรวมสาระทางคณิตศาสตร์ระดับเด็กปฐมวัย 

      สาระที่1 จำนวนและการดำเนินการ                 

1.จำนวนนับใช้บอกจำนวนของสิ่งต่างๆ

2.จำนวนนับ หนึ่ง สอง สาม สี่ ห้า...เป็นจำนวนที่นับเพิ่มขึ้นทีละหนึ่งตามลำดับ

3.ศูนย์ไม่ใช่จำนวนนับ

4.ตัวเลขเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้เขียนแสดงจำนวน

5.สัญลักษณ์พื้นฐานที่ใช้เขียนแสดงจำนวน เรียกว่า เลขโดด ในระบบฐานสิบมี10 ตัว ดังนี้ 

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

6.จำนวนสองจำนวนเมื่อนำมาเปรียบเทียบกัน จะมีค่าเท่ากัน มากกว่ากัน หรือ น้อยกว่ากันอย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียว

7.การเรียงลำดับจำนวนอาจเรียงจากน้อยไปหามาก หรือจากมากไปหาน้อย 

8.การบอกอันดับที่ของสิ่งต่างๆจะต้องกำหนัดสิ่งที่เริ่มต้นก่อน แล้วจึงจัดอันดับ

9.ที่หนึ่ง ที่สอง ที่สาม ที่สี่ ที่ห้า...เป็นการบอกอันดับที่ 

10.การรวมตัวเป็นการนับรวมจำนวนต่างๆสองกลุ่ม ได้ผลรวมมากขึ้น

11. การแยกเป็นการนำจำนวนสิ่งต่างๆออกจากกลุ่มใหญ่ แล้วบอกจำนวนที่เหลือ 

และจะมีการทำกิจกรรมในห้องเรียน คือ 

กิจกรรมแรก เมื่อเริ่มเรียนอาจารย์แจกกระดาษให้คนละแผ่น ให้วาดรูปสัตว์ที่มีขา ซึ่งข้าพเจ้าได้วาดจระเข้ สวยงามมาก

กิจกรรมที่สอง จับคู่ แล้วให้คิดว่าในสาระที่ 1 จำนวนและการดำเนินการ เราสามารถนำมาประยุกต์ใช้ในกิจกรรมอะไรได้บ้าง แล้วก็ให้ออกไปนำเสนอหน้าชั้นเรียน ผลที่ออกมาอยู่ในเกณฑ์ที่น่าพึงพอใจ

ก่อนจะจบคาบเรียนอาจารย์ฝากเพลงส่งท้ายให้ด้วย ดังนี้

                        เพลงเข้าแถว

      เข้าแถว เข้าแถว           อย่าล้ำแนวยืนเรียงกัน

อย่ามัวแชเชือน                  เดินตามเพื่อนให้ทัน

ระวังเดินชนกัน                   เข้าแถว พลันว่องไว

                       เพลงจัดแถว 

       สองมือเราชูตรง           แล้วเอาลงมาเสมอกับบ่า

ต่อมาย้ายมาข้างหน้า            แล้วเอาลงมาในท่ายืนตรง

                       เพลงซ้าย-ขวา

       ยืนให้ตัวตรง               ก้มหัวลงตบมือแผละ

แขนซ้ายอยู่ไหน                   หันตัวไปทางนั้นแหละ

                    เพลงพาเหรดตัวเลข  (ดร. แพง ชิณวงศ์ / ดร. สุภาพร เทพยสุวรรณ)

       มาพวกเรามาเดินเรียงแถวพร้อมกัน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 แล้วก็10

ซ้ายขวาซ้าย  ซ้ายขวาซ้าย  ชูมือขึ้นข้างบน

หมุนมือลงข้างล่าง  ซ้ายขวาซ้าย  ซ้ายขวาซ้าย

มาพวกเรามาเดินเรียงแถว  พร้อมกัน (ซ้ำ 2รอบ)

การประเมิน

ประเมินตนเอง - เข้าใจเนื้อหาที่เรียนและสนุกสนานกับการร้องเพลงและกิจกรรมในห้อง โดยตนเองได้มีส่วนร่วมต่างๆ

ประเมินเพื่อน - เพื่อนทุกคนมีส่วนร่วมในการตอบคำถามดีมาก และแนวคิดเพื่อนๆก็ดีเช่นกัน ทำให้สื่อถึงการจัดกิจกรรมได้ดี

ประเมินอาจารย์ - อาจารย์สอนสนุก ไม่น่าเบื่อ มีการสอดแทรกความรู้ปนเสียงหัวเราะ ความสนุกสนานไปกับบทเพลงที่เกี่ยวข้องกับคณิตศาตร์

บันทึกอนุทิน สัปดาห์ที่ 3

วันที่ 21 พฤศจิกายน 2556

เวลาเรียน 08.00 - 12.20 น.

......................................................

สิ่งที่ได้รับในวันนี้

คำถามก่อนที่จะเข้าสู่การเรียนการสอนในวันนี้ การทำกิจกรรมในห้อง ฝึกให้เรามีแนวคิด สะท้อนวิธีการสอนกับเด็ก ต้องได้ลงมือปฏิบัติจริงและการทำกิจกรรมในครั้งนี้จะมีส่วนเกี่ยวข้องกับคณิตศาสตร์ตรงไหน? กิจกรรมที่เราทำคือ พับกระดาษเป็น 8 ช่อง ถ้ากระดาษเหลือก็แสดงว่าเพื่อนไม่มา และไม่มากี่คน จากกิจกรรมนี้เพียงเท่านี้เราสามารถสื่อให้เห็นถึงหลักวิชาของคณิตศาตร์ได้โดยอัติโนมัติเลย และนำไปใช้กับเด็กได้จริง หรือในบางครั้งถ้ามีเหตุการณ์กะทันหันเราก็สามารถนำมาบูรณาการนำมาสอนได้ แต่เราต้องรู้จักประยุกต์ นำมาสู่การเรียนรู้ โดยที่คำนึงในที่ตัวเด็กสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง

วันนี้มีเพลงเกี่ยวข้องกับคณิตศาสตร์มาให้เพื่อนๆได้นำไปใช้ได้คะ

เพลงสวัสดียามเช้า

ตื่นเช้าแปรงฟันล้างหน้า อาบน้ำแล้วมาแต่งตัว 

กินอาหารของดีมีทั่ว หนูเตรียมตัวจะไปโรงเรียน

สวัสดีคุณพ่อคุณแม่  ไม่รีรอรีบไปโรงเรียน  หลั่นล้า  หลั่นลา หลั่นหล่า หลั่น ลันลา หลั่นลา หลั่นล้า

จากเพลงๆนี้จะเห็นได้ว่าเกี่ยวข้องกับคณิตศาตร์จริงๆ คือการเรียงลำดับเหตุการณ์ แต่ละช่วงเวลา เราทำอะไรบ้าง จังหวะ โทนเสียง แต่ตอนร้องครูต้องอ่านให้เด็กฟังก่อน แล้วให้เด็กอ่านตามทีละวรรค จากนั้นใส่ทำนองหรือจังหวะ ให้เด็กค่อยๆพูดและร้องตาม เพื่อให้เด็กจำได้ เพราะเด็กยังไงก็ยังอ่านไม่ออก และที่ทำวิธีนี้ เพื่อที่เด็กจะได้มีการเรียนรู้ทางด้านภาษาอีกด้วย เราจะเห็นได้ชัดเลยว่าคณิตศาตร์เป็นเครื่องมือที่สัมพันธ์กับชีวิตจริงๆ ดังนั้นผู้เป็นครูควรจะหาเทคนิควิธีต่างๆหรือจะเป็นกิจกรรมที่จัดในแบบการสร้างเสริมประสบการณ์ และการร้องเพลงต้องร้องอย่างมีเป้าหมาย ต้องคำนึงถึงผลประโยชน์ที่เด็กจะได้รับด้วย

เพลงสวัสดีคุณครู
สวัสดีคุณครูที่รัก หนูจะตั้งใจอ่านเขียน
ยามเช้าเรามาโรงเรียน (ซ้ำ)  หนูจะพากเพียรขยันเรียนเอย

เพลง 1 ปีมี 12 เดือน
1 ปี นั้นมี 12 เดือน   อย่าลืมเลือนจำไว้ให้มั่น
1 สัปดาห์นั้นมี 7 วัน (ซ้ำ)   อาทิตย์   จันทร์  อังคาร  พุธ  พฤหัส ศุกร์ เสาร์ ลันลา ลันลา

เนื้อหาที่เรียนรู้ในวันนี้

ขอบข่ายของหลักสูตรคณิตศาตร์ในระดับปฐมวัย
1.การนับ เป็นคณิตศาสตร์เกี่ยวกับตัวเลขอันดับแรกที่เด็กรู้จัก เป็นการนับอย่างมีความหมาย เช่น การนับตามลำดับ ตั้งแต่ 1-10 หรือมากกว่านั้น
2.ตัวเลข เป็นการให้เด็กรู้จักตัวเลขที่เห็นหรือใช้อยู่ในชีวิตประจำวัน ให้เด็กเล่นเกี่ยวกับตัวเลข ให้เด็กได้นับและคิดเอง โดยครูเป็นผู้วางแผนกิจกรรม อาจมีการเปรียบเทียบเข้าไปด้วย เช่น มากกว่า น้อยกว่า
3.การจับคู่ เป็นการฝึกฝนให้เด็กรู้จักการสังเกตลักษณะต่างๆ และจับคู่สิ่งที่เข้า คู่กัน เหมือนกัน หรืออยู่ประเภทเดียวกัน
4.การจัดประเภท เป็นการฝึกฝนให้เด็กรู้จักการสังเกตลักษณะต่างๆ ของสิ่งของว่าแตกต่างกันหรือเหมือนกันในบางเรื่อง และสามารถจัดเป็นประเภทต่างๆได้
5.การเปรียบเทียบ เด็กจะต้องมีการสืบเสาะและอาศัยความสัมพันธ์ระหว่างของสองสิ่งหรือมากกว่า รู้จักการใช้คำศัพท์ เช่น ยาวกว่า สั้นกว่า หนักกว่า เบากว่า เป็นต้น
6.การจัดลำดับ เป็นเพียงการจัดสิ่งของชุดหนึ่งๆ ตามคำสั่งหรือตามกฏ เช่น จัดบล็อก 5 แท่ง มีความยาวไม่เท่ากัน ให้เรียงตามลำดับจากสูงไปต่ำ หรือจากสั้นไปยาว
7.รูปทรงและเนื้อที่ นอกจากให้เด็กได้เรียนรู้เรื่องรูปทรงและเนื้อที่จากการเล่นตามปกติแล้ว ครูยังต้องจัดประสบการณ์ให้เด็กได้เรียนรู้เกี่ยวกับ วงกลม สามเหลี่ยม สี่เหลี่ยมจัตุรัส สี่เหลี่ยมผืนผ้า ความลึก ตื้น กว้างและแคบ
8.การวัด มักให้เด็กลงมือด้วยตัวเอง ให้รู้จักความยาวและระยะทาง รู้จักการชั่งน้ำหนักและรู้จักการประมาณอย่างคร่าวๆ ก่อนที่เด็กจะรู้จักการวัด ควรให้เด็กได้ฝึกฝนการเปรียบเทียบและการจัดลำดับมาก่อน

บันทึกอนุทิน สัปดาห์ที่ 2

วันที่ 14 พฤศจิกายน 2556

เวลาเรียน 08.00 - 12.20 น.

......................................................

สิ่งที่ได้รับในวันนี้

       วันนี้เป็นการสอนโดยยกตัวเลขมาประกอบก่อนเข้าเนื้อหา จะมีเลข 350 158 60 50 4915481 จะเป็นอะไรเกี่ยวข้องกับอะไรได้บ้าง ซึ่งตัวเลขทั้งหมดที่เห็นทุกคนต่างมีคำตอบได้หลายอย่าง ดังเช่น 350 อาจจะเป็นสายรถเมล์ เงิน ระยะทาง เลขที่บ้าน ฯลฯ ต่อมา 60 อาจเป็น อายุ เวลา น้ำหนัก ส่วนสูง ทะเบียนรถ ซึ่งจะเห็นความแตกต่างระหว่างสองตัวเลข ซึ่งถ้าเรามีประสบการณ์เดิมอยู่แล้วเราจะไม่ตอบ 350 น้ำหนัก เพราะมันเป็นไปไม่ได้ เมื่อเรามีทักษะเดิมอยู่นั้นเป็นเรื่องที่ดี ตัวเลขทั้งหมดนี้สุดท้ายแล้วล้วนเป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับตัวอาจารย์ ซึ่งกิจกรรมนี้ถือว่าดีต่อการเข้าสู่การเรียนการสอนได้ดีมาก เพราะทุกคนล้วนมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นทำให้ครูผู้สอนได้เห็นถึงทักษะของเด็กแต่ละคน ว่าที่จริงแล้วเราจะเสริมในส่วนใดให้กับพวกเขานั่นเอง และกิจกรรมนี้เป็นการจัดการรียนการสอนที่ใช้การมีส่วนร่วม มีทักษะทางสังคม สามารถนำไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับพัฒนาการของเด็ก เช่นตัวเลขน้อยๆ เพื่อส่งเสริมประสบการณ์เดิมของเด็กนั่นเอง

       ประสบการณ์เดิมเกี่ยวกับตัวเลขที่เราเคยเห็น / ความเป็นไปได้ / มาตรฐานความรู้เดิม มักจะมีกรอบในการเลือกการตัดสินใจ บางตัวเลขอาจแทนค่าแทนเวลา ระยะทาง เลขเหล่านี้ก็จะมีหน่วยที่แตกต่างกันออกไป ค่าที่ใช้แทนเวลา แทนเงิน ฯลฯ จะมีการคำนวณอยู่ตลอดเวลา และเอาค่าเหล่านั้นมาเปรียบเทียบ โดยใช้หลักของคณิตศาสตร์มาเชื่อมโยงและใช้ในชีวิตประจำวัน

เนื้อหาที่เรียนกันในวันนี้ คือ ....

ความหมายของคณิตศาตร์

          หมายถึง วิชาว่าด้วยการคำนวณทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ การนับ การคำนวณ การประมาณ ล้วนแต่มีความสัมพันธ์กับชีวิตประจำวันของมนุษย์ ส่วนเด็กจะใช้คณิตศาตร์อย่างง่ายๆ จากความคิดของตนเอง แล้วค่อยๆพัฒนาถึงความคิดแบบคณิตศาสตร์อย่างถูกต้อง (ทุกสิ่งอย่างอยู่บนพื้นฐานและพัฒนาการของเด็ก)

ความสำคัญของคณิตศาสตร์

          เป็นพื้นฐานที่ช่วยให้เด็กรู้จักการแก้ไขปัญหา มีความสามารถ ในการคิดคำนวณและอื่นๆ ทักษะพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ช่วยให้เด็กมีความพร้อมที่จะเรียนคณิตศาตร์เบื้องต้น ได้แก่ การรู้จักสังเกต การเปรียบเทียบ การจัดหมวดหมู่ การเพิ่มขึ้นและลดลง ช่วยขยายประสบการณ์เกี่ยวกับคณิตศาตร์ให้สอดคล้องเป็นลำดับจากง่ายไปยาก ช่วยให้เด็กเกิดความเข้าใจในความหมายของสัญลักษณ์ต่างๆ สามารถใช้ภาษาเกี่ยวกับวิชาคณิตศาตร์ได้อย่างถูกต้อง

แนวทางในการส่งเสริมทักษะพื้นฐานทางคณิตศาตร์

1. ศึกษาและทำความเข้าใจหลักสูตร เพื่อให้ทราบวัตถุประสงค์ ขอบข่ายของเนื้อหา วิธีสอน วิธีการจัดกิจกรรม การใช้สื่อการเรียนการสอน และการประเมินผล เพื่อเป็นแนวทางในการเตรียมความพร้อมด้านคณิตศาตร์สำหรับเด็กปฐมวัยได้ถูกต้อง

2. ศึกษาพัฒนาการด้านต่างๆ ความต้องการและความสามารถของเด็กปฐมวัย เพื่อจัดกิจกรรมให้สอดคล้องกับพัฒนาการ ความต้องการ ความสนใจ และความสามารถของเด็ก

3. จัดหาสื่อที่เด็กสามารถจับต้องได้ให้เพียงพอ โดยใช้ของจริง ของจำลอง รูปภาพจากสิ่งแวดล้อมที่เด็กคุ้นเคย สื่อที่ใช้แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ วัสดุที่ทำขึ้นเอง วัสดุราคาถูก วัสดุเหลือใช้ และวัสดุท้องถิ่น

4. จัดกิจกรรมให้สอดคล้องกับประสบการณ์ในชีวิตประจำวันของเด็ก

5. เปิดโอกาสให้เด็กได้มีส่วนร่วมในกิจกรรม ได้ลงมือกระทำ ได้ใช้ความสามารถอย่างเต็มที่ โดยมีครูดูแลใกล้ชิดตลอดเวลา

6. จัดประสบการณ์ให้เด็กได้แก้ปัญหา ใช้ความคิดสร้างสรรค์ มีอิสระในการคิด ค้นคว้าหาเหตุผลด้วยตนเอง

7. จัดกิจกรรมโดยคำนึงถึงความแตกต่าง

8. สร้างความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนและบ้าน เพื่อให้ผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการเตรียมความพร้อมด้านคณิตศาสตร์ของเด็ก

9. จัดสภาพแวดล้อมทั้งในและนอกห้องเรียนให้เอื้อต่อการเรียนคณิตศาสตร์

กิจกรรมปิดท้ายที่เกี่ยวข้องกับวิชาคณิตศาตร์ในวันนี้คือ การจัดกลุ่ม แบ่งออกเป็น 5 คน/กลุ่ม โดยให้ทำ my map ในหัวข้อของแต่ละกลุ่มที่ได้รับ และนำมาสรุปในความคิดของตนเอง และของกลุ่มโดยของกลุ่มจะเป็นการรวบรวมความคิดของแต่ละคนให้อยู่ในแผ่นเดียว เมื่อทุกกลุ่มทำเสร็จแล้ว ก็จะมีหัวหน้าของกลุ่มที่อยู่ดูแลกลุ่มและที่เหลืออีกสี่คนจะเวียนไปรับข้อมูลของแต่ละกลุ่มแล้วนำมาสรุปให้หัวหน้ากลุ่มของตนเองเพื่อนำเสนอภายในอาทิตย์หน้า กิจกรรมนี้ได้ทั้งกระบวนการทำงานเป็นกลุ่ม การเสริมความรู้ความเข้าใจให้กับตนเองและผู้อื่น ซึ่งเราสามารถนำไปปรับใช้ได้ เพราะเราถือว่าได้มีทักษะการรทำงานเป็นระบบไปแล้ว

ข้อมูลเพิ่มเติม

โทรทัศน์ครู.

คลิกที่รายการโทรทัศน์ครู

http://www.thaiteachers.tv/vdo2.php?id=2338

ในคลิปนี้จะเน้นเรื่องการส่งเสริมทักษะทางคณิตศาตร์โดยใช้กิจกรรมกลางแจ้งมามีส่วนร่วมในการส่งเสริมพัฒนาการของเด็กปฐมวัย จะเห็นได้ว่าเด็กจะได้ทั้งความรู้ใหม่ ที่มีความรู้เดิมช่วยย้ำอยู่ ดังเช่นกิจกรรมที่ปาเป้า ในกิจกรรมนี้จะช่วยให้เด็กได้เห็นตัวเลข ได้พูด ได้มอง และจดจำ เพราะครูจะมีส่วนร่วมโดยการถามว่าเด็กชอบเลขอะไร เมื่อเด็กชี้ ครู้ผู้สอนก็จะนำพูดและให้เด็กพูดตาม โดยมีการบวกเลขเสริมเข้าไปด้วย ซึ่งถือว่าได้เพิ่มทักษะให้กับเด็กและส่งเสริมพัฒนาการของเด็กได้เกือบครบทุกด้านเลยก็ว่าได้..

บันทึกอนุทิน สัปดาห์ที่ 1

วันที่ 7 พฤศจิกายน 2556

เวลาเรียน 08.00 - 12.20 น.

......................................................

สิ่งที่ได้รับในวันนี้

1. วันนี้อาจารย์ได้อธิบายและขยายความในเรื่องเกี่ยวกับแนวการสอน ( Course Syllabus )  ให้นักศึกษาทุกคนได้เข้าใจถึงรายวิชาที่จะเรียนในเทอมนี้ ว่าจะต้องเจอกับเนื้อหาอะไรบ้าง  นั่น ก็คือวิชา การจัดประสบการณ์ทางคณิตศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย
2. สิ่งที่คาดหวังในตัวผู้เรียนว่าเรียนวิชานี้ไปแล้วควรจะมีพฤติกรรมอย่างไรบ้าง เพื่อที่จะนำไปใช้ในชีวิตประจำวันหรือสอน เช่น    ด้านคุณธรรม จริยธรรม  , ด้านความรู้   , ด้านทักษะทางปัญา  , ด้านทักษะความสามารถระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ   , ด้านทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ    และ ด้านจัดการเรียนรู้   
3. พูดถึงแผนจัดการเรียนรู้ ที่จะต้องเรียนในแต่ละสัปดาห์
4. ช่วยกันปรับคะแนนการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ 100 คะแนน 
5. ข้อตกลงการเรียนวิชา การจัดประสบการณ์ทางคณิตศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย 
6. ได้เรียนรู้ถึงการแยกในเรื่องหัวข้อของรายวิชา ซึ่งทำออกมาเป็น My Map ดังภาพ